เด็กทารกคอแข็งกี่เดือน คุณพ่อคุณแม่ต้องดูแลอย่างไร

เด็กทารกคอแข็งกี่เดือน น่าจะเป็นคำถามที่คุณพ่อคุณแม่มือใหม่หลายคน อดสงสัยหรืออดถามตัวเองไม่ได้ โดยเฉพาะในช่วงแรกที่คุณพ่อคุณแม่ อุ้มลูกน้อยเอาไว้ในอ้อมแขน เพราะเวลาจะอุ้ม จะวาง หรือแม้แต่ตอนจับเรอ คุณพ่อคุณแม่ก็ต้องคอยระวังเป็นอย่างมาก เพื่อไม่ให้ศีรษะของลูกน้อยโยกหรือโอนเอน เป็นโมเมนต์ที่มีทั้งความตื่นเต้นและมีความกังวลไปพร้อม ๆ กัน

และในวันนี้ Happy baby แม่และเด็ก อยากเชิญชวนท่านผู้อ่านทุกท่าน มาลองมองพัฒนาการของลูกน้อยผ่านมุมมองที่เปรียบเสมือนกับ “เรื่องเล่าในบ้าน” เพราะการเห็นลูกเริ่มยกคอเงยหน้า หรือลองตั้งศีรษะได้เองครั้งแรก มันเป็นภาพที่อบอุ่นและน่าประทับใจมาก ๆ และแม้แต่ละบ้านจะเจอจังหวะเวลาดังกล่าวที่แตกต่างกัน แต่เส้นทางการเติบโตของลูกน้อย ล้วนงดงามในแบบฉบับที่แตกต่างกันของแต่ละครอบครัว

พัฒนาการกล้ามเนื้อคอลูกน้อย ตอบได้ว่า เด็กทารกคอแข็งกี่เดือน

ในเดือนแรก ๆ กล้ามเนื้อคอของลูกน้อยยังอ่อนแรง คุณพ่อคุณแม่ต้องประคองตลอดเวลา ไม่ว่าจะอุ้มให้นอนแนบอก หรือวางลงบนเบาะ ทุกท่วงท่าต้องใส่ใจเพราะศีรษะยังไม่สามารถควบคุมได้ด้วยตัวเอง แต่เพียงเข้าสู่เดือนที่ 2 เราจะเห็นความเปลี่ยนแปลงเล็ก ๆ ที่ทำให้หัวใจพองโต เพราะเจ้าตัวเล็กพยายามยกศีรษะขึ้นได้สั้น ๆ 2–3 วินาที แม้จะยังสั่นไหว แต่ก็เป็นก้าวแรกของความพยายามอันยิ่งใหญ่

เมื่อเข้าสู่เดือนที่ 3 ความแข็งแรงของกล้ามเนื้อคอจะเริ่มชัดเจนขึ้น ลูกหันซ้ายหันขวาได้มากกว่าเดิม แถมยังเริ่มเงยหน้ามองสิ่งรอบตัวได้นานขึ้น คุณพ่อคุณแม่จะสังเกตได้ว่า แววตาของลูกเต็มไปด้วยความอยากรู้อยากเห็น จากนั้นในเดือนที่ 4 เราจะเห็นพัฒนาการแบบก้าวกระโดด ลูกสามารถดันแขน ยกหน้าอก และตั้งศีรษะตรงขึ้นมาได้เอง ซึ่งทำให้ช่วงเวลาที่เล่นกับลูกมีความสนุกมากยิ่งขึ้น

พอถึงเดือนที่ 5–6 สิ่งที่คุณพ่อคุณแม่รอคอยก็มาถึง กล้ามเนื้อคอของลูกน้อยจะแข็งแรง พอที่จะควบคุมศีรษะได้อย่างมั่นคงแล้ว ไม่โอนเอนง่าย ๆ อีกต่อไป ลูกน้อยสามารถเงยหน้า ตั้งคอ หรือแม้แต่นั่งพยุงตัวเองได้นานขึ้น เหมือนเป็นการประกาศว่า “หนูพร้อมจะเติบโตไปอีกขั้นแล้ว”

คอแข็งเร็ว คอแข็งช้า เป็นเรื่องธรรมชาติ

คุณพ่อคุณแม่หลายคนอาจเปรียบเทียบว่า ลูกบ้านอื่นคอแข็งเร็วกว่า ขณะที่บ้านตัวเองยังต้องประคองอยู่ ซึ่งจริง ๆ แล้วล้วนเป็นเรื่องธรรมชาติทั้งนั้น บางคนคอแข็งตั้งแต่ 3–4 เดือนก็ดูเหมือนโตเร็ว แต่เด็กทารกบางคน กว่าจะมั่นคงจริง ๆ ก็ราว 6–7 เดือน หรือบางรายอาจช้าถึง 9 เดือนก็ยังถือว่าอยู่ในเกณฑ์ปกติได้เช่นกัน

สิ่งสำคัญคือ การสังเกตอย่างใกล้ชิด หากเกิน 7–9 เดือนแล้วลูกยังไม่สามารถชันคอหรือเงยคอได้เองเลย แบบนี้ควรรีบพาไปพบคุณหมอเพื่อหาสาเหตุ เช่น อาจเกี่ยวข้องกับกล้ามเนื้อ ระบบประสาท หรือปัจจัยอื่น ๆ ซึ่งหากตรวจพบตั้งแต่เนิ่น ๆ ก็จะได้รับการดูแลแก้ไขได้อย่างทันท่วงที แต่ไม่ว่าลูกคอแข็งเร็วหรือช้า สิ่งที่ควรเก็บไว้คือ การ “ชื่นชม” ในทุกก้าวของพัฒนาการ อย่าเร่ง อย่ากดดัน เพราะเด็กแต่ละคนมีจังหวะชีวิตที่ไม่เหมือนกัน

เสริมพัฒนาการให้ลูกน้อยได้ หลังรู้คำตอบว่า เด็กทารกคอแข็งกี่เดือน

นอกจากการรอเวลาให้ลูกน้อยได้เติบโตและพัฒนาตามธรรมชาติแล้ว คุณพ่อคุณแม่ก็สามารถมีส่วนช่วยได้ เช่น การทำ Tummy Time หรือการนอนคว่ำบนตัก/เบาะที่ปลอดภัย ช่วยให้ลูกได้ฝึกใช้กล้ามเนื้อคอ หลัง และไหล่ไปพร้อมกัน หากทำเป็นประจำ ลูกจะค่อย ๆ แข็งแรงและชันคอได้นานขึ้น

การอุ้มพาดบ่า เป็นอีกวิธีที่ทำง่ายแต่ทรงพลัง เพราะลูกต้องเงยหน้ามองรอบตัว ยิ่งคุณพ่อคุณแม่เดินไปมา พูดคุยหรือส่งยิ้มให้ ลูกก็จะยิ่งใช้กล้ามเนื้อคอมากขึ้นโดยไม่รู้ตัว เช่นเดียวกับการอุ้มแนบอกแล้วสบตา พูดคุยกับลูก ทำให้ลูกอยากยกศีรษะขึ้นเพื่อมองหน้าเรา

อีกหนึ่งวิธีคือ การจัดให้นั่งบนเก้าอี้สำหรับเด็กที่มีสายรัดแน่นหนา หรือใช้เป้อุ้มเด็กทั้งแบบพาดหน้าและพาดหลัง ซึ่งนอกจากจะช่วยฝึกการตั้งคอแล้ว ยังเปิดโอกาสให้ลูกได้เห็นสิ่งรอบตัว กระตุ้นความอยากรู้อยากเห็นและพัฒนาทักษะทางสายตาไปพร้อมกัน ถือว่าได้ประโยชน์สองต่อเลยทีเดียว

ข้อควรระวังช่วงลูกยังคอไม่แข็ง

ในช่วงที่ลูกยังคอไม่แข็ง คุณพ่อคุณแม่ต้องใส่ใจเป็นพิเศษ เวลาจะอุ้ม ควรสอดมือข้างหนึ่งประคองศีรษะและลำคอเสมอ อีกมือประคองก้นเพื่อพยุงให้มั่นคง เช่นเดียวกับตอนจับลูกเรอ ต้องมั่นใจว่ามือหนึ่งประคองคอเอาไว้ ไม่ปล่อยให้โยกไปมา

การใช้อุปกรณ์ต่าง ๆ เช่น คาร์ซีท รถเข็น หรือเปลเด็ก ต้องปรับเอนในระดับที่เหมาะสม ไม่เอียงไปข้างหลังหรือโน้มมาข้างหน้ามากเกินไป เพราะลูกยังไม่สามารถควบคุมกล้ามเนื้อคอได้เอง หากละเลยอาจทำให้เกิดอันตรายโดยไม่รู้ตัว ดังนั้น ทุกครั้งที่ใช้อุปกรณ์ควรตรวจสอบให้แน่ใจว่า อุปกรณ์นั้นมีความแข็งแรงและปลอดภัย

คำถามที่ว่า เด็กทารกคอแข็งกี่เดือน คำตอบก็คือ โดยทั่วไปอยู่ในช่วง 4–6 เดือน แต่ก็มีบางคนคอแข็งเร็วตั้งแต่ 3–4 เดือน หรือบางคนอาจช้าไปถึง 7–9 เดือน ซึ่งก็ยังถือว่าอยู่ในเกณฑ์ที่พบได้ ไม่ต้องกังวลเลย หากลูกน้อยของคุณพ่อคุณแม่ท่านใดที่ไม่เหมือนลูกน้อยบ้านอื่น

สิ่งที่สำคัญกว่าการนับเดือน คือการเฝ้ามองด้วยใจอ่อนโยน คอยประคอง คอยให้กำลังใจ และร่วมยินดีไปกับลูกในทุกก้าวเล็ก ๆ ของเขา เพราะไม่ว่าลูกจะคอแข็งเมื่อไร ช่วงเวลาที่ได้เห็นเขาค่อย ๆ เติบโตขึ้นต่อหน้าเราคือของขวัญที่ล้ำค่าและเป็นความทรงจำที่ไม่มีวันลืม