7Q หรือ ทักษะความฉลาดทั้ง 7 ด้าน ถือเป็นเรื่องที่ผู้ปกครองควรตระหนักรู้และให้ความสำคัญเช่นกัน ซึ่งผู้ปกครองหรือทุกคนคงจะคุ้นหูกับคำว่า IQ ที่เป็นการวัดค่าความฉลาดทางสติปัญญา หรือ EQ ที่เป็นความฉลาดทางอารมณ์ และเป็นสิ่งที่คุณพ่อคุณแม่มักจะปลูกฝังให้บุตรหลานของคุณมีทั้ง 2 สิ่งนี้ควบคู่กันมานานแล้ว แต่ในยุคปัจจุบันนี้ การปลูกฝัง IQ และ EQ อาจจะยังไม่เพียงพอสำหรับเด็กยุคใหม่ เพราะมีการศึกษาและวิจัยผลทางจิตวิทยาว่า ความฉลาดสามารถแบ่งออกมาได้ทั้งหมดถึง 7 ด้าน และสามารถเป็นตัวแปรให้ประสบความสำเร็จในชีวิตได้ วันนี้ Happybabys แม่และเด็ก จะพาให้ทุกท่านไปทำความเข้าใจความฉลาดทั้ง 7 ด้านกันในบทความนี้
7Q คืออะไร
ตามที่พวกเรากล่าวไปข้างต้น 7Q ก็คือความฉลาดทั้ง 7 ด้าน ซึ่งตามปกติแล้ว เรามักจะคุ้นเคยกับคำว่า IQ และ EQ กันมากกว่า เพราะนักวิชาการเด็กได้แนะนำให้คุณพ่อคุณแม่ปลูกฝังทั้งความฉลาดทางสติปัญญา (IQ) และความฉลาดทางอารมณ์ (EQ) ให้กับลูกน้อยมานานแล้ว แต่ด้วยยุคสมัยที่เปลี่ยนไปและการแข่งขันที่มีแต่จะเพิ่มมากขึ้นในอนาคต ความฉลาด 2 ด้านอย่าง IQ กับ EQ ที่ปลูกฝังให้เด็กก็อาจจะไม่เพียงพอ เมื่อเขาเติบโตขึ้นมาเป็นผู้ใหญ่และต้องใช้ชีวิตของเขาในอนาคต ดังนั้น การปลูกฝังความฉลาดทั้ง 7 ด้าน ก็เป็นเรื่องที่คุณพ่อคุณแม่ทุกท่านไม่สามารถมองข้ามไปได้แล้ว
ความฉลาดทั้ง 7 ด้าน ประกอบไปด้วยอะไรบ้าง
คุณพ่อคุณแม่ทุกท่านที่กำลังสงสัยว่า ความฉลาดทั้ง 7 ด้านเป็นอย่างไร และความฉลาดอีก 5 ด้านที่เพิ่มเติมนอกเหนือจาก IQ และ EQ มีอะไรบ้าง ไปดูกันต่อได้เลยค่ะ
IQ หรือ ความฉลาดทางสติปัญญา
IQ (Intelligence Quotient) เป็นความสามารถในการคิดวิเคราะห์ การคำนวณ การเชื่อมโยง การใช้เหตุผล ในอดีต หลายคนเชื่อว่า IQ มีความเกี่ยวข้องของพันธุกรรมมาเกี่ยวข้องด้วย แต่ในปัจจุบันมีการวิจัยออกมาแล้วว่า หากเด็กได้ฝึกใช้กระบวนการความคิดอย่างสม่ำเสมอ ก็สามารถพัฒนา IQ ได้เช่นกัน
EQ หรือ ความฉลาดทางอารมณ์
EQ (Emotional Quotient) เป็นความสามารถในการรับรู้ สามารถเข้าใจอารมณ์ของตนเองและผู้อื่น ไปจนถึงการปรับตัวให้เข้ากับสถานการณ์รอบข้าง มองเห็นคุณค่าของตนเองได้อย่างชัดเจน ซึ่งความฉลาดทางด้านอารมณ์ต้องอาศัยการหล่อหลอมและการปลูกฝังจากคุณพ่อคุณแม่เป็นอย่างมาก
CQ หรือ ความฉลาดในการริเริ่มสร้างสรรค์
CQ (Creativity Quotient) ความฉลาดในด้านนี้กำลังกลายเป็นที่พูดถึงกันอย่างมาก เพราะเป็นความสามารถในการคิดสร้างสรรค์ การใช้จินตนาการ หรือการสร้างสรรค์สิ่งใหม่ ยกตัวอย่างเช่น งานศิลปะ งานประดิษฐ์ หรือการคิดค้นสิ่งต่าง ๆ
MQ หรือ ความฉลาดทางด้านศีลธรรม
MQ (Moral Quotient) หมายถึงการที่เด็กมีความประพฤติที่ดี สามารถแยกแยะที่ตระหนักได้ว่า สิ่งใดที่ควรทำและสิ่งใดที่ไม่ควรทำ ถือเป็นความฉลาดในด้านที่คุณพ่อคุณแม่ต้องแสดงพฤติกรรมให้บุตรหลานของท่านเห็นอย่างสม่ำเสมอ เปรียบเสมือนการติดอาวุธทางปัญญาให้กับลูกน้อยของท่านเอง
AQ หรือ ความฉลาดในการแก้ปัญหา
AQ (Adversity Quotient) ความสามารถของการแก้ปัญหา จะช่วยให้เด็กมีความคิดที่ยืดหยุ่น ปรับตัวในการเผชิญหน้ากับปัญหาได้เป็นอย่างดี มีความพยายามในการเอาชนะความยากลำบากด้วยตนเอง
SQ หรือ ความฉลาดทางสังคม
SQ (Social Quotient) เป็นความสามารถในการใช้ชีวิตร่วมกับผู้อื่นได้อย่างมีความสุข ปรับตัวเข้าหาผู้อื่นได้ มีน้ำใจ มีความเอื้อเฟื้ออาทรต่อผู้อื่น เปิดกว้างรับฟังความคิดเห็นต่อคนรอบข้าง
PQ หรือความฉลาดที่เกิดจากการเล่น
PQ (Play Quotient) อยากจะบอกคุณพ่อคุณแม่ทุกท่านว่า การเล่นของเด็กไม่ใช่เรื่องไร้สาระอีกต่อไปแล้ว เพราะการเล่นของเด็กสามารถพัฒนาทักษะและความฉลาดด้านอื่น ๆ ได้ทั้งหมด ไม่ว่าจะเป็น IQ, EQ, CQ, MQ, AQ และ SQ ทำให้การเล่นของเด็กถือเป็นเรื่องสำคัญไม่น้อยเลย
แนวทางการพัฒนาหรือส่งเสริม 7Q ให้ลูก
หลังจากที่เราได้พาทุกท่านไปทำความรู้จักกับความฉลาดทั้ง 7 ด้านแล้ว เรื่องที่เราอยากจะแนะนำกันต่อก็คือแนวทางส่งเสริมให้บุตรหลานของคุณ เพื่อให้เขาสามารถใช้ชีวิตได้อย่างมีความสุข และมีแนวโน้มที่จะประสบความสำเร็จในอนาคต
- การส่งเสริมความฉลาดทางสติปัญญา (IQ) – ให้เด็กทำแบบฝึกหัดต่าง ๆ ที่เหมาะกับช่วงอายุ ได้รับโภชนาการที่ดีและครบถ้วน จะช่วยให้เด็กสามารถพัฒนา IQ ได้
- การส่งเสริมความฉลาดทางอารมณ์ (EQ) – เลี้ยงดูบุตรหลานเชิงบวก ไม่ใช้ความรุนแรง จะเป็นการเพิ่มสัมพันธภาพที่ดีภายในครอบครัวได้ดีที่สุด
- การส่งเสริมความฉลาดในการริเริ่มสร้างสรรค์ (CQ) – เปิดโอกาสให้เด็กมีส่วนร่วมกับกิจกรรมที่หลากหลายที่นอกเหนือจากการเรียน ให้เด็กได้ทดลองและเรียนรู้สิ่งต่าง ๆ ด้วยตนเอง
- การส่งเสริมความฉลาดด้านศีลธรรม (MQ) – คุณพ่อคุณแม่ต้องควรเป็นตัวอย่างที่ดีให้ลูก ฝึกวินัยให้เหมาะสมตามวัยของลูก สอนให้ลูกรู้คุณค่าของสิ่งต่าง ๆ รอบตัว หรือให้ลูกฝึกลองบำเพ็ญประโยชน์ก็ได้
- การส่งเสริมความฉลาดในการแก้ปัญหา (AQ) – เปิดโอกาสให้เด็กได้ลองเผชิญปัญหาด้วยตนเอง แนะแนวทางตามความจำเป็นเท่านั้น ให้กำลังใจเด็กตามความเหมาะสม
- การส่งเสริมความฉลาดทางสังคม (SQ) – ลองให้เด็กได้ร่วมกิจกรรมทางสังคมที่หลากหลาย ให้เด็กเล่นกับเพื่อน สอนให้เด็กรู้จักการแบ่งปัน การให้อภัย
- การส่งเสริมความฉลาดที่เกิดจากการเล่น (PQ) – ให้เด็กเล่นในสิ่งที่ช่วยส่งเสริมพัฒนาการของเด็ก ตัวอย่างเช่น เลโก้ บอร์ดเกม ระบายสี หรือเล่านิทานให้ฟัง ไม่ควบคุมการเล่นของเด็กจนเกินไป
การพัฒนาเด็กให้เติบโตได้อย่างเต็มศักยภาพและมีประสิทธิภาพ การปลูกฝังและส่งเสริมทักษะ 7Q ถือเป็นสิ่งที่คุณพ่อคุณแม่จะละเลยไปไม่ได้เลย แต่ก็อย่าลืมว่า เด็ก ๆ ก็มีโลกของเขา มีจินตนาการ และมีความสนุกในแบบของเขาเอง คนเป็นพ่อเป็นแม่ก็ไม่ควรจะคาดหวังหรือกดดันลูกจนเกินไป เพราะความรักความหวังดีที่มัน “เกินพอดี” อาจจะกลายเป็นความทรงจำที่ไม่ดีของลูกก็ได้
